Đầu tư vào du lịch tâm linh Hương Sơn: Ðược gì, mất gì?

Nhà đầu tư cam kết nếu được Hà Nội đồng ý cho triển khai dự án, khu du lịch Hương Sơn sẽ trở thành di sản văn hóa thế giới vào năm 2030. Từ đó, dư luận đặt ra câu hỏi lớn: Có nên phát triển các “khu du lịch linh tính” rần rộ như thời kì qua?

Nhiều ý kiến trái chiều

Được biết, Dự án khu du lịch tâm linh Hương Sơn gồm nhiều hạng mục như: nạo vét các dòng chảy để tạo đường thủy khoảng 30km (giống như Tràng An, Ninh Bình), khôi phục, sang sửa đền chùa miếu mạo trong khu vực, xây dựng một tháp mang tầm cỡ nhà nước, quốc tế cao 100m để thờ Xá Phật Lợi (tâm điểm là tháp đá đỏ granit), xây dựng hệ thống dịch vụ, khách sạn, nhà hàng... Việc xây dựng dự án sẽ hình thành tuyến đường di sản linh tính nối Thủ đô Hà Nội với cố đô Hoa Lư, Ninh Nình.

Theo ông Trần Ngọc Nam - Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội: Dự án khu du lịch linh tính Hương Sơn (huyện Mỹ Đức, TP. Hà Nội) nối từ chùa Tam Chúc - Ba Sao (Hà Nam) đến chùa Hương (Hà Nội) hiện có 3-4 doanh nghiệp tư nhân đưa ra đề án, trong đó có doanh nghiệp Xuân Trường (Ninh Bình). Tuy nhiên, dự án này đã vấp phải nhiều ý kiến không đồng thuận của các chuyên gia và các nhà khoa học. Các chuyên gia lo ngại dự án du lịch linh tính sẽ làm ảnh hưởng đến môi trường, cảnh quan quần thể di tích nhà nước đặc biệt chùa Hương.

Ông Nam cho biết thêm, trong mỏng gửi UBND TP. Hà Nội, doanh nghiệp Xuân Trường dẫn thành công từ mô hình chùa Bái Đính và đang xây dựng khu du lịch Núi Cốc (Thái Nguyên) với mức đầu tư 16.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, theo khảo sát và tại cuộc phản biện mới đây thì mới biết ngân sách nhà nước phải bỏ ra hơn 14.000 tỷ đồng. ứng dụng vào dự án Hương Sơn thì phải làm rõ từ đầu số vốn đầu tư 15.000 tỷ đồng thì doanh nghiệp bao lăm, ngân sách bao lăm, thu lợi thế nào?

Việc doanh nghiệp cam đoan khu du lịch linh tính Hương Sơn sẽ trở nên di sản văn hóa cùng với khu du lịch Tam Chúc vào năm 2028; mỗi năm sẽ đón từ 6-8 triệu lượt khách, tạo việc làm cho 30.000 lao động và góp ngân sách 1.000 tỷ đồng/năm. Ông Trần Ngọc Nam cho rằng mục đích thu lợi với doanh nghiệp Xuân Trường chỉ là một vấn đề, còn việc mà doanh nghiệp này muốn tạo phong cảnh đẹp cho Hà Nội để 4 hoặc 5 năm tới trở nên di sản thế giới là hơi quá, không dễ thực hiện, ông Nam nhận định.

Cần phân tích được và mất

Những năm gần đây, một khái niệm “kinh tế mới” ra đời - đó là “khu du lịch linh tính”. Du lịch là đi chơi ở những nơi có thờ phụng, đáp ứng nhu cầu vừa đi du ngoạn vừa cầu cúng của một bộ phận người dân hiện. Và không ít “khu du lịch linh tính” mọc lên ồ ạt, tạo ra lượng việc làm mới cho một số cần lao mất đất canh tác và tất nhiên ngân sách địa phương cũng gia tăng. Bên cạnh cái “được” dễ đo đếm đó là những cái “mất” vô hình hơn nhưng chưa biết giữa được và mất bên nào nặng hơn. do vậy, cần phải được cân nhắc kỹ càng trên nhiều phương diện.

trước tiên, đó là nguy cơ vỡ cảnh quan vốn hài hòa, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc mà Khu du lịch tâm linh Hương Sơn là một tỉ dụ, đây là một vùng sơn thủy hữu tình thiên tạo kỳ thú, hệ thống núi đá vôi và suối Yến lại được phủ tấm khăn choàng của linh tính, của nghệ thuật với biết bao huyền thoại và những tác phẩm thi ca của tao nhân mặc khách. Động Hương Tích được chúa Trịnh Sâm viết chữ suy tôn là “Nam thiên đệ nhất động” - danh hiệu không hang động nào trên cả nước có được, dù hiện tại có nhiều hang động lớn hơn vừa được phát hiện vì không có được yếu tố tâm linh của sao thế hệ người dân Việt un đúc.

Cần cân nhắc được và mất khi thực hiện dự án khu du lịch linh tính Hương Sơn.

Xem xét ở góc độ kinh tế, so sánh trước đây hơn 10 năm khu vực Bái Đính là một vùng đất chưa được du khách biết đến, đường đi vào rất khó khăn, người dân sống lam lũ, một mùa cấy lúa nước, thu nhập bấp bênh, không có việc làm. Nhưng từ khi dự án xây dựng chùa Bái Đính, gương mặt ở đây đã thay đổi, cuộc sống của người dân đã có sự dịch chuyển từ thuần nông sang làm dịch vụ; nay một vụ đò bằng 3 vụ lúa; hàng chục ngàn người đã có việc làm, thu nhập 4-6 triệu đồng/tháng, an ninh thứ tự được đảm bảo. Có thể nói, cuộc sống của người dân ở đây đã đích thực đổi thay nhờ du lịch tâm linh Bái Đính-Tràng An.

Tuy vậy, cũng cần xác định lại một cách tỉnh ngủ. Nếu phát triển ào ạt các khu du lịch linh tính sẽ xuất hiện không ít mặt trái, không phải dự án nào cũng mang lại nhiều việc làm và nguồn thu lớn cho ngân sách. Với nhiều dự án mang danh “khu du lịch linh tính” mọc lên thời kì qua, dịch thuật đà nẵng có thể đã “bội thực” chưa? Đối với khu du lịch tâm linh Hương Sơn, các cơ quan chức năng cần sớm tổng kết, đánh giá một cách khoa học ở nhiều giác độ nhằm định hướng cho mai sau một cách cẩn trọng để không xảy ra những hậu quả đáng tiếc, không thể khắc phục được.

Đừng vì lợi ích kinh tế mà đánh đổi, phá vỡ phong cảnh vốn hài hòa, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc vốn có của cảnh quan quần thể di tích nhà nước đặc biệt chùa Hương.

Lâm Viên